مصرف ماریجوانا طیف وسیعی از اثرات را بر جنبه‌های مختلف جسمی و روانی افراد ایجاد می‌کند. یکی از جنبه‌های زندگی که می‌تواند تحت تأثیر مصرف ماریجوانا قرار بگیرد، عملکرد شغلی است. این تأثیرات به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد، از جمله میزان و تکرار مصرف، محتوای THC (مادۀ محرک عصبی اصلی در شاهدانه) و CBD (یک از ترکیبات فعال موجود در گیاه شاهدانه) در ماریجوانا و ویژگی‌های فردی مصرف‌کننده.
در ادامه 7 اثر منفی مصرف ماریجوانا بر عملکرد شغلی را مرور می‌کنیم:
- کاهش تمرکز و حافظه: مصرف ماریجوانا ممکن است باعث کاهش تمرکز و حافظه کوتاه مدت شود، که این می‌تواند بر کیفیت کار و توانایی انجام دقیق وظایف تأثیر مستقیم بگذارد.
- تغییرات در انگیزه: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف مداوم ماریجوانا می‌تواند بر انگیزه و علاقه به انجام فعالیت‌ها، از جمله کارهای شغلی، تأثیر منفی بگذارد.
- تأثیر بر تصمیم‌گیری و ارزیابی ریسک: ماریجوانا توانایی قضاوت و تصمیم‌گیری افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. چیزی که می‌تواند منجر به انتخاب‌های ضعیف یا رفتارهای پر خطر در محیط کار شود، به‌ویژه در مشاغلی که نیاز به تصمیم‌گیری سریع و دقیق دارند.
- هماهنگی و عملکرد فیزیکی: برای مشاغلی که نیاز به مهارت‌های حرکتی یا هماهنگی دقیق دارند، استفاده از ماریجوانا بشدت مضر است، زیرا ممکن است بر هماهنگی چشم و دست و زمان واکنش تأثیر بگذارد.
- حضور و غیاب و وقت‌شناسی: مصرف کنندگان ماری جوانا مشکلات زیادی را در خصوص حضور منظم و وقت‌شناسی تجربه می‌کنند.
- ایمنی محل کار: در مشاغلی که به سطوح بالایی از ایمنی نیاز دارند (مانند کار با ماشین آلات یا رانندگی)، استفاده از ماریجوانا به دلیل اثرات مخرب آن می‌تواند مشکلات جبران ناپذیری ایجاد کند.
- مسائل قانونی در محیط کار: در بسیاری از کشورها و شرکت‌ها، مثل ایران مصرف ماریجوانا در محل کار ممنوع و غیرقانونی است و می‌تواند منجر به اخراج یا مشکلات حقوقی شود.
در نهایت، موضوعی که باید بیش از همه به آن توجه داشت تأثیرات متفاوتی است که مصرف ماریجوانا بر افراد دارد. واکنش‌ها نسبت به ماریجوانا در افراد مختلف متفاوت است. برخی افراد ممکن است تأثیرات کمتری را تجربه کنند، در حالی که برای بعضی، حتی با یک بار مصرف هم ممکن است، تأثیرات شدیدتر باشد. در نتیجه، نمی‌توان با ارجاع به مواردی که تأثیر کمی از مصرف ماریجوانا گرفته‌اند، مصرف آن را بی‌خطر تلقی کرد.
روان درمانی چه راهکارهایی را برای مدیریت و ترک سوءمصرف ماریجوانا پیشنهاد می‌دهد؟
در مطالعۀ گسترده‌ای بر روی 4045 فرد بالغ که به طور مستمر ماریجوانا مصرف می‌کردند، هفت نوع مداخلۀ درمانی مختلف بررسی شده است: درمان شناختی-رفتاری (CBT)، درمان تقویت انگیزشی (MET)، ترکیبی از CBT و MET، مدل مشاورۀ مرکزی (CM)، حمایت اجتماعی (SS)، مدیتیشن مبتنی بر ذهن آگاهی (MM) و آموزش و مشاورۀ مواد مخدر (DC).
مشابه سایر اختلالات سوء مصرف مواد مخدر، اختلال مصرف ماریجوانا نیز به راحتی با مداخلات اجتماعی ارائه شده در محیط‌های سرپایی و اجتماعی قابل درمان نیست. در این میان درمان شناختی-رفتاری (CBT) در قالب جلسات انفرادی و گروه درمانی و MET در جلسات انفرادی درمان‌هایی بودند که به طور مداوم مورد بررسی قرار گرفتند. آنها اثربخشی را بر شرایط کنترل نشان داده‌اند.
در نهایت این تحلیل نشان داد که به طور کلی، تعداد روزهای مصرف، مفاصل استفاده در روز و علائم وابستگی به ماریجوانا در افرادی که هر گونه مداخلۀ روان درمانی دریافت کردند کمتر شد. به ویژه مداخلات درمانی MET و CBT، یا ترکیب این دو شیوۀ درمان به شکل فردی یا روان درمانی گروهی مؤثرترین رویکردهای درمانی بوده‌اند.