گشتالت درمانی نوعی روان درمانی است که به جای تمرکز بر تجربیات و مشکلات افراد، با کمک تکنیکهای خلاقانه بیمارن را تشویق میکند که بر زمان حال و اتفاقاتی که اکنون در حال رخ دادن است تمرکز کنند. در این یادداشت میخواهیم از اهداف گشتالت درمانی و تفاوت آن با دیگر رویکردهای روان درمانی آگاه شویم.
هدف اصلی گشتالت درمانی آگاهی است، مشخصاً آگاهی بیشتر از افکار خود و ریشۀ این افکار. آگاهی از آنچه فکر میکنید و روشی که مسائل را پردازش میکنید به شما در درک بهتر خود، محیط، انتخابها و تواناییتان برای ارتباط با دیگران کمک میکند.
در حالت ایدهآل، این رویکرد باید بتواند به بیماران کمک کند تا با تلاش برای پذیرش خود، مشکلاتشان را برطرف کنند و به سمت بهبودی پیش روند.
مزایای گشتالت درمانی
مزیت استفاده از گشتالت درمانی این است که در این رویکرد فضایی برای خلاقیت و سازگاری وجود دارد. از آنجایی که تکنیکهای آن سخت و غیرقابل تغییر نیستند به درمانگران و بیماران فرصت میدهند که تخیل خود را به کار بگیرند و در فرآیند درمان خلاق باشند. آزمون و خطا یکی از چهار اصل گشتالت درمانی، به درمانگران و بیماران این امکان را میدهد روشی که بهترین تأثیر را بر بیمار دارد از خود اختراع کنند. اگر یکی از شیوههای فکر کردن به موضوعات یا انجام دادن آنها در طول درمان مؤثر نباشد، میتوانند به راحتی چیز دیگری را امتحان کنند.
در این شیوۀ درمانی، مراجعان ممکن است بهتر بتوانند الگوهای ناسالم یا رفتارهایی که اغلب انجام میدهند را تشخیص دهند، رفتارهایی مانند بیش از حد فکر کردن یا تلاش مداوم و بیش از اندازه برای راضی نگه داشتن دیگران. بعد از این مرحله است که قادر خواهند بود این الگوها را بشکنند و عادتهای سالمتری ایجاد کنند. گشتالت درمانی همچنین ممکن است به بیماران کمک کند:
مهارتهای حل مسئله را در خود تقویت کنند
مسائل مربوط به روابطشان را بشناسند
خودآگاه تر و خودپذیر تر شوند
با اطرافیانشان ارتباط برقرار کنند
آیا گشتالت درمانی مؤثر است؟
اثربخشی گشتالت درمانی، مانند هر شکل دیگری از روان درمانی، میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. لیزا ماری بابی، یک درمانگر ازدواج و خانواده میگوید: میزان اثربخشی گشتالت تراپی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله مسائل شخصی افراد، رابطهشان با درمانگر و تعهد آنها به فرآیند درمان. بر اساس مقالهای که در سال 2022 در نشریۀ Client-Centered Nursing Care منتشر شده است. گشتالت درمانی در کنار روشهای درمانی دیگر مثل روان درمانی شناختی رفتاری (CBT) تأثیر خوبی دارد و میتواند در بهبود عزت نفس نقش مؤثرتری نسبت به درمان CBT به تنهایی داشته باشد.
مطالعۀ دیگری که در سال 2020 در نشریۀ Aging Psychology منتشر شده به این نتیجه رسیده است که افرادی که 90 دقیقه گشتالت درمانی را در بیش از 11 جلسۀ روان درمانی تجربه کردهاند، علائم افسردگیشان کاهش پیدا کرده و در خودآگاهی و درک خویشتن پیشرفت کردهاند.
حرف آخر
روان درمانگری که با رویکرد گشتالت تراپی کار میکند تکنیکهای خلاق و قابل اجرایی را به کار میگیرد مثل نقش بازی کردن، صندلی خالی یا صندلی داغ تا از طریق آنها بیماران را ترغیب به خودآگاهی و یافتن راهکار حل مسائلشان کند. اگر به انتخاب درمانگر یا شروع جلسات روان درمانی فکر میکنید، بهتر است که نیازها و ترجیحاتتان را با مشاور سلامت روان در میان بگذارید تا شما را در مورد رویکرد گشتالت تراپی راهنمایی کنند.